De nieuwe voorstelling van de twee makers heet De Brieven van Mia, en is gebaseerd op het gelijknamige boek van Astrid Sy. Het verhaal gaat over Laila, een uit Syrië gevlucht meisje, dat de oudere Joodse meneer Isa Cohen helpt met het opruimen van zijn zolder. Er ontstaat een bijzondere vriendschap tussen de twee, en samen gaan ze op zoek naar antwoorden rondom Isa’s jeugdliefde, die tijdens de Tweede Wereldoorlog verdween. Net als de twee hoofdpersonages hebben George en Eran een Syrische en Israëlische achtergrond. Daar heb je al je derde laag, of zoals het George het zegt: “Het cirkeltje is weer rond.”

De voorstelling vindt, heel toepasselijk, plaats bij het Bunkermuseum, waar oude bunkers van de Duitsers verstopt liggen onder het hoge gras. “Je voelt hier de historie, en die laag neem je mee,” vertelt Eran. “De ziel van deze plek en de ziel van de voorstelling vallen als het ware samen. Zoiets heb je niet als je in een ‘gewoon’ theater speelt.” Zo zijn er scènes op de heuvels die dankzij de bunkers ontstonden en wordt er heen en weer gelopen tussen verschillende plekken, zoals je dat in een film ook hebt. “Bovendien worden de herinneringen en andere lagen op deze manier heel erg visueel. Zo zit Isa Cohen op een bunker, en daarmee letterlijk en figuurlijk op een explosieve herinnering die hij wil onderdrukken. Totdat Laila die weet open te breken.”

Over herinneringen gesproken: daar hebben de twee makers in al die jaren dat ze hier komen vast veel van gemaakt. “Twee jaar niet op het festival kunnen spelen, dat was zwaar, dus we zijn erg blij dat we weer terug zijn,” zegt George. Eran voegt toe: “We hebben door de jaren heen bij elke plek herinneringen gemaakt. Als ik op de Hoofdweg fiets, komt er wel vier of vijf keer iets in me op over voorstellingen die we gemaakt hebben, of over een periode uit mijn privéleven. Het interessante is dat het publiek ons nu ook kent en herkent. Zo zijn wij dus ook een Oerol-herinnering voor die mensen geworden.”

“Onze gouden achterban,” noemt George de mensen die elk jaar trouw hun voorstellingen bezoeken, meekletsen, goede kritiek uiten en complimenten geven. “Ze zijn mondig en we hebben altijd interactie,” vult Eran aan. Die trouwe bezoekers maken dat beide makers zo’n fijn en veilig thuisgevoel hebben op het festival, waarvan ze overigens ook de medewerkers voor een groot deel goed kennen. “Ze hebben ons vanaf het begin kansen gegeven en ons zien groeien, zowel professioneel, wat bijvoorbeeld het locatietheater betreft, maar ook persoonlijk, met onze relaties en inmiddels kinderen,” zeggen de twee hierover.

Ze sluiten hun theaterseizoen af met een unieke voorstelling op Oerol. Het voelt een beetje alsof je na een lange wintertocht met Chanoeka aankomt in een verwarmd huis, vol dierbare mensen. Hopelijk voelt het ook zo voor oorlogsoverlevers, zoals Laila en Isa dat ook zijn, en waar sommige makers op Oerol zich ook mee kunnen identificeren. Hoe dan ook: iedereen is welkom, dus welkom aan allen.

Hotel ’t Punthoofd in de duinen van Formerum staat al jaren leeg, maar toch is het daar deze week allesbehalve een dode boel. Programmeur Farnoosh Farnia heeft de beste storytellers van de lage landen naar Terschelling gehaald om ze hun verhalen te laten vertellen. Dit weekend hoor je er onder meer de persoonlijke geschiedenis van Elten Kiene, in Ik ben nog nooit op dit punt geweest.

Elten (1984) is een spokenword-artiest uit Rotterdam. Farnoosh volgt hem al jaren, vertelt ze aan de telefoon. “De eerste keer dat ik de Betonning mocht programmeren, in 2018, heb ik hem gevraagd in de serre van Babs Woordsalon een korte act te komen doen. Ik dacht, als ik hem op Terschelling kan krijgen, gaat hij vast van Oerol houden, en kunnen we de komende jaren een band met hem ontwikkelen.”

“Dat klopt en dat is heel goed gelukt!”, reageert Elten later lachend aan de telefoon.

Begin 2021 maakte Elten op verzoek van Farnoosh een voorstelling, maar die kon vanwege corona niet doorgaan. Farnoosh: “Die voorstelling, Ik ben nog nooit op dit punt geweest, zou gaan over hoe hij zich van klein Rotterdams jongetje omhoog heeft gewerkt in de wereld van kunst, literatuur en spoken word.”

“Daar komt het wel op neer”, zegt Elten, “al is mijn reis begonnen in Dordrecht.” Het stuk gaat over drie fasen in zijn leven. “Eerst ongemak, bezig zijn met wat de wereld van mij vindt, dan experimenteren en nieuwe dingen uitproberen, en uiteindelijk durven zijn wie en waar ik nu ben en weten wat ik waard ben.”

Elten was vorig jaar net als veertien andere makers toch op Terschelling, voor het Oerol Lab, waarin zij van gedachten wisselden over mogelijk nieuw werk. “De voorstelling ging dan wel niet door maar ik wilde Elten nog wel laten connecten met het festival,” zegt Farnoosh. Hij bracht zijn tijd hier volledig offline door, zonder smartphone, maar met een uitvouwbare kaart, een notitieboekje en een analoge camera. “Ik dacht: als ik offline ben, dan ben ik met mijn hoofd ook echt hier en niet in Rotterdam en in de rest van de wereld,” licht hij toe.

De voorstelling Ik ben nog nooit op dit punt geweest heeft Elten gemaakt samen met danser Salva Akrum, muziekproducer Dagger DX en art director Lizzy van den Berg. Hij nam zijn drie collega’s mee naar Terschelling voor de repetities, zodat zij ook konden ervaren wat het betekent om op dit eiland te zijn.

“We hebben deze voorstelling gemaakt met het eiland in het achterhoofd,” zegt Elten. “Het is moeilijk uit te leggen wat Terschelling is, wat Oerol is. Daarvoor moet je echt op het eiland zijn. Dat heb ik van Farnoosh meegekregen: dat je moeilijk een voorstelling voor Oerol kunt maken als je hier nooit bent geweest.”

“Wat ik als programmeur van het storytellingpodium mooi vind”, zegt Farnoosh, “is dat Elten vanuit verschillende genres en disciplines zijn verhaal vertelt. Hij gebruikt spoken word, ritme, poëzie, muziek en dans. Die combinatie: dat is zijn taal om dit verhaal te vertellen.”

Dit in tegenstelling tot storytellers die sec een verhaal vertellen, zonder opsmuk, zoals Sahand Sahebdivani bijvoorbeeld, wiens verhaal Het verre woord eveneens dit weekend te beluisteren is. “Die twee uitersten, dat is waar voor mij het storytellingpodium voor bestaat,” zegt Farnoosh. “De volle breedte van storytelling wil ik een podium bieden.”

“Sinds half januari werk ik voor het festival als marketingmedewerker. Ontzettend leuk, want ik mag veel verschillende dingen doen. De ene dag schrijf ik een nieuwsbrief, de volgende dag ben ik dingen aan het maken voor de Oerol-website of voor TikTok. Sinds dit jaar zijn we begonnen met TikTok om jongeren kennis te laten maken met het festival, en natuurlijk vanwege de voorpret! Als echte city girl dacht ik in het begin toen ik hier werkte wel: jeetje wat een lange reis, maar als ik er dan eenmaal was realiseerde ik me wel wat een bijzondere plek Terschelling is om te mogen werken. Ik heb lang uitgekeken naar het moment dat het festival echt zou beginnen, zo van: hoe zou het zijn? Want de afgelopen maanden was het hier wel erg rustig. Toen ik afgelopen dinsdag aankwam op het eiland, stapte ik de boot af en dacht ik: wow, ik ben er. Vol zenuwen ben ik naar mijn huisje gegaan, zo van: het gaat nu echt beginnen. Of ik het werken voor de Dagkrant mis? Soms wel. Vanochtend zat ik even bij de redactievergadering, dat brainstormmoment vind ik toch wel erg gaaf, en dat je veel voorstellingen kan zien, dat maakt het schrijven voor de krant echt leuk. Nu heb ik helaas wat minder tijd om naar voorstellingen te gaan, maar ik heb wel al een paar tickets gereserveerd. Ik wil heel graag naar de voorstellingen De Brieven van Mia, Spuug van God, The Promised Land en GRACE. Wie ik welkom zou willen heten? Eigenlijk iedereen op De Betonning. Dat is de plek waar je festival echt begint. Dus ik zou daar dan willen gaan staan, en tegen iedereen zeggen: welkom terug op Oerol.”